کد مطلب:77534 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:115

خطبه 050-در بیان فتنه











و من خطبه له علیه السلام

یعنی از خطبه ی امیرالمومنین علیه السلام است:

«انما بدو وقوع الفتن اهواء تتبع و احكام تبتدع»

یعنی مبدا و منشا فتنه و فساد و شر و عناد، منحصر است به هواها و خواهشهای نفسانی كه متابعت و پیروی كرده شده و حكمهای خلاف شرع كه ابداع و اختراع شده از وساوس شیطانی نه از وحی سبحانی و حال آنكه متبع عقلست نه هوا و حكم به وحی است نه به ابداع.

«یخالف فیها كتاب الله و یتولی علیها رجال رجالا، علی غیر دین الله»

یعنی در حالتی كه مخالف است در این اهوا و احكام كتاب خدا و متابعت كردند بر آن اهوا و احكام مردان چند مردان دیگر را، بر نهج غیر دین و شریعت خدا و چنانكه اتباع هوا و ابداع احكام مخالف كتاب خدا نبود، فتنه و فساد و شر و عنادی در دین و ایمان نبود. و مبدا اتباع هوا و ابداع احكام، خلط و مزج خلقت ابناء آدم است، از طینت علیین كه از سنخ عقل است و از طینت سجین كه از سنخ طبع است و غلبه ی طینت سجین بر طینت علیین، چنانكه اتباع عقل و شرع از غلبه ی طینت علیین است بر طینت سجین.

«فلو ان الباطل خلص من مزاج الحق، لم یخف علی المرتادین»

یعنی پس اگر باطل كه طینت سجین باشد خالص بود از مزج و خلط با حق كه طینت علیین باشد، مخفی و پوشیده نبود راه خدا بر طالبین كه جمیع عبادالله باشند، كه بحسب غریزه طالب كمال و راه خدایند.

«و لو ان الحق خلص من لبس الباطل، لا نقطعت عنه السن المعاندین»

یعنی اگر حق كه طینت علیین است، خالص بود از لباس و حجاب به باطل كه طینت

[صفحه 326]

سجین است، منقطع و بریده بود زبان انكار معاندین حق از حق.

«و لكن یوخذ من هذا ضغث و من هذا ضغث فیمزجان، فهنالك یستولی الشیطان علی اولیائه و ینجو الذین سبقت لهم من الله الحسنی.»

یعنی ولكن اخذ شده در خلقت آدم ابوالبشر از حق كه طینت علیین باشد دسته ای و از باطل كه طینت سجین باشد دسته ای، پس مزج و خلط شده این دو طینت، پس به سبب مزج و خلط است كه مستولی و مسلط می شود شیطان اولیا و محبین خود را، كه آن كسانی باشند كه در خلقت ایشان طینت سجین غالب باشد بر طینت علیین و ناجی و رستگارند از استیلای شیطان كسانی كه سبقت گرفته است از برای آنها خصلت حسنی كه متابعت عقل و احكام خدا باشد.

یعنی در علم سابق لوح محفوظ گذشته است كه صاحب آن خصلت باشند و آن كسانی باشند كه در خلقت ایشان طینت علیین غالب است بر طینت سجین و ضغث و دسته بودن حق و باطل در خلقت آدم علیه السلام به تقریب آن است كه طینت علیین اخذ شده از هفت قبضه از هفت آسمان و طینت سجین نیز اخذ شده از هفت قبضه از هفت طبقات زمین، چنانكه سبق ذكر یافت در ترجمه ی خطبه ی اول، در حدیث طینت آدم علیه السلام مشروحا.

[صفحه 327]


صفحه 326، 327.